Osmanlı İmparatorluğu devrinin sonra erdigi ve Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk kuruldugu dönemde Anadolu’yu yeni bir göç akımı etkisi altına aldı. Bu Lozan Barıs görüsmeleri sırasında kabul edilen Türk ve Yunan Hükümetleri Arasındaki Nüfus Mübadelesiydi. Nüfus Mübadelesi 30 Ocak 1923 tarihinde Türk ve Yunan hükümetleri arasında Lozan’da imzalanan ve Türkiye’deki Rum nüfusla- İstanbul’daki Rum nüfus hariç- ve Yunanistan’daki Müslüman nüfusun –Batı Trakya Türkleri dahil olmamak üzere- yer degistirmesini öngören bir anlasmadır. Anlasma geregince Müslüman göçmen grupları Anadolu’ya Aralık 1923 tarihinden itibaren gelmeye baslamıslardır. Resmi kaynaklarda 395.000 kisi olarak tahmin edilen göçmenler Anadolu’nun muhtelif bölgelerine yerlestirilmeye baslanmıstır.
Göçmenler gelmeden önce kararlastırılan 10 yerlesim bölgesinden biri de Adana Bölgesi’dir. Buraya göçmenler Mersin Limanı’yla girmisler ve buradan yerleştirilecekleri bölgelere gönderilmislerdir. Köy Hizmetleri Genel Müdürlügü Arsivi’ne göre Nüfus Mübadelesine tabi olan 4937 göçmen Adana iline ve çevre ilçelere yerlestirilmistir. Gelen göçmenler öncelikle Adana Merkez, İncirlik, Kozan ve Ceyhan’a gönderilmistir.17 Gelen göçmenler arasından toplam 242 aile Ceyhan’a yerlestirilmis ve bu ailelere 18.103 dönüm toprak verilmiştir. Verilen tarlaların
miktarı göçmenlerin Yunanistan’da bıraktıkları mal varlıgına göre belirlenmiş ve her aileye ortalama 50 ile 70 dönüm arası toprak düsmüstür.
Ceyhan’a yerlestirilen göçmenler Yunanistan’ın Alasonya, Serez ve Proybala kentlerinden gelip Toktamış Toktamış, Akdam, Irmaklı ya da eski adıyla Mahmudiye köylerine yerlesmislerdir.18 Bahsedildiği üzere bu köyler daha önce de göçmen yerlestirilen yerlerdir. Nüfus Mübadelesiyle gelen göçmenler daha önce kurulan göçmen köylerine gönderilmislerdir.
KAYNAK ve DEVAMI: http://www.kayihanzeybek.com/asli_bildiri_ceyhan.pdf
